Ostatnia dekada to nie był dobry czas dla demokracji. Od kryzysu 2008 roku trudno było znaleźć choć jeden rok, w którym demokracja nie poniosłaby porażki. Bankructwa państw, najazdy uchodźców na Europę, wreszcie pandemia i amerykańskie miasta w ogniu zamieszek. Estabishmentowe media starały się znaleźć winnych – byli nim tacy politycy jak Kaczyński, Orban czy Trump. Teraz, gdy ten ostatni znika ze sceny politycznej, wiele osób liczy na odrodzenie demokracji. Zapewne dojdzie do wielu zmian, a kluczową będzie program pomocowy, który już wkrótce uruchomi administracja Joe Bidena. Jednak zamiast renesansu demokracji może on przyczynić się do jej całkowitego zmierzchu.
American Rescue Plan będzie największym od czasu New Deal programem pomocowym. Zakłada on wpompowanie w gospodarkę blisko 2 bilonów dolarów, więc ponad dwa razy więcej niż zeszłoroczny program Trumpa. Na walkę z pandemią pójdzie zaledwie 3,7 % środków. Cała reszta pójdzie na pomoc dla bezrobotnych, dotacje dla szkół państwowych czy wypłatę 2 tysięcy dolarów w formie jednorazowej zapomogi dla każdego Amerykanina. Program jest jednak socjalistyczny do bólu. Zakłada wypłatę 30 miliardów dla grup specjalnej troski, czyli Latynosów i czarnoskórych. Do tego dochodzi podniesienie płacy minimalnej, 400 miliardów na uruchomienie agencji, która będzie prowadziła badania nad zieloną energię, 5 miliardów na wsparcie produkcji akumulatorów do aut elektrycznych i dwa biliony dolarów na wsparcie klimatyczne. Nie weszły na szczęście w fazę realizacji bardziej radykalne postulaty, jak reedukacja ludzi, którzy głosowali na Trumpa czy wypłacanie odszkodowań dla potomków czarnoskórych za lat niewolnictwa.
Pozostaje zadać sobie pytanie, czy jest aż tak źle, że trzeba rozdawać tyle pieniędzy na prawo i lewo? To strasznie krytykowana administracja Trumpa zostawiła gospodarkę w stanie, którego wiele państw może tylko pozazdrościć. Oszczędności Amerykanów – liczone jako odsetek dochodów – sięgają 33% i jest to najwyższy współczynnik w historii. Amerykanie mają obecnie najniższe zadłużenie kart kredytowych od 2017 roku. Bezrobocie oscyluje w okolicy 6,5%. W pierwszych 3 latach prezydentury Trumpa średnia dochodów wzrosła 0 9%, podczas gdy przez poprzednie 20 lat stała w miejscu. Wśród czarnoskórych stopa bezrobocia spadła poniżej 6%, a zarobki 25% najuboższych Amerykanów wzrosły o 4%.
Według Hoover Institute wdrożenie programu Bidena spowoduje spadek wzrostu PKB o 8% na głowę mieszkańca, a konsumpcja spadnie o 1,5 biliona dolarów. Historia pokazała, że takie programy nigdy nie dawały dobrych rezultatów w długim terminie. Trudno liczyć na spadek bezrobocia, jeśli w wyniku programu Bidena będą zarabiali z zasiłków więcej niż wtedy, gdy pracowali. Ameryka w chwili obecnej ma naprawdę solidne fundamenty demograficzne i gospodarcze. Wygląda na to, że podobnie jak miało to miejsce w przypadku każdego wielkiego imperium, upadek rozpocznie się od środka.
