Konrad Adenauer był jednym z najbardziej wpływowych polityków XX wieku. To, z czego zasłynął to między innymi ostra krytyka nacjonalizmu. Adenauer był prekursorem tego, co charakteryzuje dzisiaj Unię Europejską, czyli wielbienie owej ponadnarodowej idei europejskości. Bycie patriotą nie jest dzisiaj łatwe, ponieważ łatwo jest zostać posądzonym o faszyzm. Podobnie dzieje się w gospodarce.
Dziwnym trafem w sytuacjach kryzysowych owa narodowość nagle zaczyna mieć znaczenie. Sytuacja z wiosny tego roku pokazała jasno, że interesy państw są zawsze istotniejsze niż interesy ponadnarodowe. Każda licząca się gospodarka w pierwszej kolejności dba o swoich przedsiębiorców. Dzieje się tak zarówno w USA jak i w Japonii, która potrafiła wstrzymywać eksport zagranicznych marek samochodowych, aby wspierać rodzimych producentów.
Za tym wszystkim kryje się kryzys ponadnarodowych organizacji. Czy będzie to WHO, którą opuściły Stany Zjednoczone, ONZ, Unia Europejska czy Bank Światowy – każda z tych organizacji straciła swoją wiarygodność. Chociaż idee bycia ponadnarodowym wciąż są silne, to coraz więcej ludzi widzi, że nie mają prawa działać, ponieważ brakuje im rzetelnych cieszących się autorytetem reprezentacji. Z drugiej strony, ponieważ światowe zadłużenie państw sięgnęło 300% PKB, coraz trudniej znaleźć jakiegokolwiek sensownego reprezentanta.
Żyjemy w bardzo ciekawych czasach. Tradycyjne wartości odchodzą do lamusa, jednak trudno znaleźć takie, które miałby je zastąpić. Jeśli jakaś idea miałaby pozostać silna i jednocześnie być wystarczająco apolityczna to z pewnością idea wolnego rynku byłaby najlepszą z możliwych.
